ریچارد رورتی و عقلانیّت مبتنی بر همبستگی

Authors: not saved
Abstract:

ریچارد رورتی با رد کردن نظریه‌ی معرفتی بازنمایی معتقد است که باید از مفهوم «حقیقت» یکسره دست شست. اما این بدان معنی نیست که بتوان از تفکیک گزاره‌ها به قابل قبول و غیرقابل قبول اجتناب کرد یا همه‌ی ادعاها را به یک میزان قابل پذیرش شمرد. در امتداد سنّت پراگماتیسم آمریکایی، رورتی بر آن است که گزاره‌ی مجاز عبارت است از گزاره‌ی «خوب»، یا به کلام دیگر، گزاره‌ای که اعتقاد بدان مفید است و ما را در سازگاری با محیط پیرامون‌مان و افراد حاضر در آن (یعنی جامعه‌ی ما) یاری می‌دهد. گزاره‌های مجاز برای چنین افرادی توجیه‌پذیرند و «همبستگی» ما را با آنان تحکیم می‌بخشند، در حالی که ادعاهای غیرمجاز برای ایشان توجیه‌ناپذیر بوده و همبستگی ما با آن‌ها را تضعیف می‌نمایند. بدین ترتیب، معرفت‌شناسیِ پراگماتیستی رورتی اساساً بر مدار «قوم‌محوری» می‌چرخد؛ یعنی معیارها و شیوه‌های کاوش عقلانی را جامعه‌ای تعیین می‌کند که ما بدان احساس تعلّق می‌کنیم. در این مقاله آن بخش از نظرات معرفتی رورتی مورد بررسی و نقد قرار می‌گیرند که به عنوان بدیلی در برابر نظریه‌ی بازنمایی، برای متمایز ساختن اظهارنظرهای قابل قبول از ادعاهای غیرقابل قبول مطرح می‌شوند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مفهوم همبستگی در اندیشه‌ی ریچارد رورتی

رورتی در تلاش است به عنوان یک فیلسوف تحلیلی، در بستر اندیشه‌ای پسامدرنی و با نگاهی پراگماتیکی که به واژگان‌ و زبان دارد، به ساختار شکنی مسائل مختلف فلسفه مبادرت ورزد. بدین منظور، او تمام معرفت‌شناسی سنتی را با تمام مقولاتش (نظیر حقیقت، عینیت، عقل و غیره) زیر سوال می‌برد. دیدگاه او این است که فیلسوفان سنتی (مثل افلاطون، دکارت، و کانت ) همواره با باور به واقعیت‌‌های فراانسانی و فراتاریخی (نظیر حق...

full text

بررسی هم‌سنج عقلانیت در آرای سیدحسین نصر و ریچارد رورتی

ریچارد رورتی فیلسوفی نوپراگماتیسم و ضدذات‌گرا و سیدحسین نصر فیلسوفی سنت‌گرا، هر دو از برجسته‌ترین رهبران فکری در فلسفۀ معاصر هستند. آن‌ها با به چالش کشیدن بنیادها و معیارهای عقلانیت در فلسفۀ مدرن، به‎ویژه آن دسته از معیارهایی که موجب گسترش روزافزون عقلانیت علمی‌می­گردد، خواهان بسط عقلانیت در حوزه­های دیگری از تلاش­های بشری، حوزه­هایی چون ادبیات، هنر و علوم انسانی بر اساس دغدغه­ها و نگرش‎های فلس...

full text

مفهوم همبستگی در اندیشه ی ریچارد رورتی

رورتی در تلاش است به عنوان یک فیلسوف تحلیلی، در بستر اندیشه ای پسامدرنی و با نگاهی پراگماتیکی که به واژگان و زبان دارد، به ساختار شکنی مسائل مختلف فلسفه مبادرت ورزد. بدین منظور، او تمام معرفت شناسی سنتی را با تمام مقولاتش (نظیر حقیقت، عینیت، عقل و غیره) زیر سوال می برد. دیدگاه او این است که فیلسوفان سنتی (مثل افلاطون، دکارت، و کانت ) همواره با باور به واقعیت های فراانسانی و فراتاریخی (نظیر حقیق...

full text

پیام اخلاقی فلسفة ریچارد رورتی

این مقاله سعی دارد نشان دهد که فلسفة رورتی حاوی پیام اخلاقی است. برای این کار لازم است که به محتوای برخی کتاب‌های او، به‌ویژه کتاب‌هایی که بعد از فلسفه و آینة طبیعت تألیف کرده نگاهی بیندازیم. پیام اخلاقی مورد نظر آشکار و پنهان در قالب مفاهیم و اصطلاحاتی از قبیل «همبستگی»، «دموکراسی»، «سیاست‌فرهنگی» در آراء و اندیشه‌های نئوپراگماتیستی او دیده می‌شود. البته رورتی این پیام را در بسیاری از موارد از...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume دوره چهارم  issue شماره 1

pages  -

publication date 2009-09-12

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023